Il Progetto “Alleanza per lo Sviluppo e la Valorizzazione dell’Agricoltura Familiare nel Nord Albania” ha reso possibile la creazione di un Disciplinare di produzione per i formaggi ovicaprini di montagna nelle municipalità di Pukë, Fushë Arrëz e Vau Dejës, che prende il nome dal marchio Shija e Veriut.
Con il supporto di Esperti della Regione Emilia-Romagna e grazie al materiale raccolto tra innumerevoli visite e incontri con allevatori e partner, si sono così codificate le pratiche di produzione del Djath i Bardhë e del Kaçkavall caprini e ovini di questi territori montani.
Nel 1909 Edith Durham nel suo libro di viaggio “Alta Albania” riportava la frase: “Morirò come ho vissuto, tra le capre sulle montagne”. Più di un secolo dopo, la sfida sta nel dare il dovuto riconoscimento ai prodotti di chi su queste montagne vive e lavora ancora oggi. Il Disciplinare vuole essere dunque uno strumento a tutela della tipicità dei prodotti agro-alimentari di un territorio spesso marginalizzato, ma con un patrimonio di saperi e tradizioni che può svilupparsi in fonte di sviluppo economico dal basso.
La buona notizia è che sempre più persone sono consapevoli di questo potenziale e la promozione della tipicità rappresenta una tappa fondamentale del percorso che stiamo facendo assieme in questa direzione. Un passo alla volta, ma con la determinazione e la caparbietà di chi percorre senza affanni gli impervi sentieri di queste montagne.
Il Disciplinare di produzione di formaggi ovicaprini di montagna “Shija e Veriut” è disponibile in albanese e in italiano ai seguenti link:
Per saperne di più sul marchio geografico Shija e Veriut, seguite i profili Facebook e Instagram dedicati.
Vlerat e tipikes
Projekti “Aleanca për Zhvillimin dhe Vlerësimin e Bujqësisë Familjare në Veri të Shqipërisë” ka bërë të mundur krijimin e Rregullores së Prodhimit të djathrave dele-dhi në zonat malore, konkretisht në bashkitë Pukë, Fushë Arrëz dhe Vau Dejës, i cili merr emrin e markes “Shija e Veriut”.
Me mbështetjen e Ekspertëve nga Rajoni Emilia-Romagna dhe falë materialeve të mbledhura nga vizitat dhe takimet e shumta me mbarështues dhe partner, janë hartuar praktikat e prodhimit të Djathit të Bardhë dhe Kaçkavall të këtyre territoreve malore.
Në vitin 1909 Edith Durham në librin e saj të udhëtimit “Shqipëria e Epërme” shkruajti frazën: “Do të vdes ashtu siç kam jetuar, midis dhive në male”. Më shumë se një shekull më vonë, sfida po u jep njohjen e duhur produkteve të atyre që ende sot jetojnë dhe punojnë në këto zona.
Prandaj, Rregullorja dëshiron që të jetë një instrument për të mbrojtur karakteristikat tipike të produkteve agro-ushqimore të një territori shpesh të margjinalizuar, por me një pasuri njohurishë dhe traditash që mund të zhvillohen si një burim i zhvillimit ekonomik nga poshtë-lart.
Lajmi i mirë është se gjithnjë e më shumë njerëzit janë të vetëdijshëm për këtë potencial dhe promovimi i tipikes paraqet një hap themelor në rrugën që po marrim së bashku në këtë drejtim. Hap pas hapi, por me vendosmërinë dhe kokëfortësinë e atyre që ecin pa vështirësi në shtigjet e pjerrëta të këtyre maleve.
Rregullorja e prodhimit të djathrave dhi-dele në zonat malore “Shija e Veriut” është në dispozicion në shqip dhe italisht në linçet e mëposhtme:
Për të mësuar më shumë rreth markës gjeografike “Shija e Veriut”, ndiqni profilet e dedikuara në Facebook dhe Instagram.
